Szczegóły można znaleźć w poście "Lista dylematów 2018/2019" z 3 października 2018 roku oraz w poście "Sposób przygotowania własnego dylematu - wersja 2020" z 21 października 2020 roku. W tym ostatnim jest szczegółowa informacja o tym, jak powinna wyglądać propozycja (własna lub z listy) do opublikowania (wyciąłem ja i opublikowałem jako oddzielny post).
Tematy z tej listy są mniej lub bardziej obszerne; różnią się liczbą szczegółowych okoliczności, uprawdopodabniających ten przypadek i/lub określające warunki, które należy brać pod uwagę proponując rozwiązania.
Powtarzam aktualną listę dylematów do wyboru (będzie przeze mnie jeszcze sukcesywnie uzupełniana; kursywa oznacza, że temat został podjęty):
- Prowadzisz przez kilka miesięcy terapię ucznia liceum. Kiedy przypadkiem twoja córka widzi wychodzącego od ciebie klienta, mówi do niego: „Widzimy się wieczorem”. Okazuje się, że jest to jej kolega ze szkoły, z którym pracują nad wspólnym projektem i właśnie na dziś się umówili.
- W szpitalu, w którym pracujesz jako psycholog przyjęto regułę, że zgodnie z art. 4a ustawy z dnia 7 stycznia 1993 roku o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży usuwać się będzie ciążę jedynie po konsultacji psychologicznej, aby pomóc rozwiązać jej problemy i wydać bez zbędnej zwłoki opinię w tej sprawie. Jest to – zdaniem dyrekcji szpitala – zgodne z rozporządzeniami Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w tej sprawie. Ponadto elementem procedury jest kontrola stanu zdrowia pacjentki z oceną jej stanu psychicznego przez jedną dobę po zabiegu i ewentualne udzielenie jej pomocy psychologicznej w przypadku „syndromu poaborcyjnego”. Jest to dla Ciebie sytuacja trudna zawodowo, bo nie czujesz się kompetentny. Ponadto jednorazowa rozmowa najczęściej nie jest wystarczająca, a na więcej spotkań nie ma czasu. Nie jesteś pewien, czy rozmowy takiej nie powinno się też prowadzić z mężem (partnerem) pacjentki. Masz też wątpliwości, czy taka rola nie obniży wizerunku i pozycji zawodu psychologa. Masz też wątpliwości, jaką masz przyjąć w czasie takiej konsultacji perspektywę: neutralnego psychologa, stronnika kobiety, czy też stronnika nienarodzonego dziecka.
- Jesteś psychologiem z 20-wieloletnim doświadczeniem. Raz w tygodniu przychodzi do Ciebie pacjent Piotr, który cierpi na schizofrenię paranoidalną. Piotr leczy się również farmakologicznie, ale sam zdecydował o tym, że chce również przychodzić na terapię, ponieważ uważa, że sama farmakoterapia mu nie pomaga. Obecnie znajduje się w fazie remisji. Nawroty choroby zdarzają się rzadko, ale kiedy one następują Piotr ma bardzo silne urojenia, staje się wtedy bardzo agresywny i niebezpieczny. Podczas ostatniego nawrotu, w obawie o własne życie, uciekła od niego żona z córką, jednak Piotr mówi, że ma już nową partnerkę, która nigdy nie dowie się o jego chorobie. Po pewnym czasie na jednej z uroczystości rodzinnych rozpoznajesz Piotra, on również rozpoznaje Ciebie, okazuje się, że jest on nowym partnerem Twojej bratanicy. [Żaneta Koczorowska]
- Po zakończonej terapii psychoterapeuta prosi Cię, żebyś ocenił jego pracę na portalu dobrypsycholog.pl. Mówi, że nie oczekuje opinii pozytywnej, ale szczerej oceny jego pracy, bo to ważne dla niego i rozwoju jego kompetencji. Zastanawiasz się, czy to OK. Szukasz w kodeksie etyki zawodowej PTP, ale nie ma tam o tym mowy (w każdym razie wprost).
- Ministerstwo zwróciło się do Ciebie z propozycją udziału w zespole konkursowym na stanowisko dyrektora generalnego Ministerstwa oraz przygotowania kilku testów psychologicznych, których wyniki mogą (Twoim zdaniem) pomóc w podjęciu decyzji. Doszedłeś do wniosku, że warto w tym celu wykorzystać Inwentarz Osobowości NEO-FFI, Kwestionariusz Temperamentu FCZKT i Kwestionariusz Osobowości Eysencka EPQ-R oraz Test Matryc Ravena dla zaawansowanych. Przy podpisywaniu umowy Ministerstwo waha się, czy umieścić tam punkt mówiący o tym, że nie będzie można udostępniać kandydatom i osobom trzecim arkuszy wykonania planowanych testów psychologicznych dla zapewnienia ochrony tajemnicy zawodowej. Prawnicy Ministerstwa mówią, że treść tego punktu jest oczywista i zawarta jest ona w innych przepisach i postanowieniach oraz że nie jest to informacja publiczna. Zastanawiasz się, czy wziąć udział w postępowaniu konkursowym, gdy nie będzie tego punktu w waszej umowie.
- Jesteś psychologiem klinicznym z 12 letnim stażem; specjalizujesz się w terapii rodzin. Dzwoni do Ciebie Twój stryjeczny szwagier z prośbą, żeby przeprowadzić krótką rozmowę z jego 23-letnią córką, która ma depresję, bo rzucił ją chłopak. Zgadzasz się i następnego dnia telefonuje do Ciebie jego córka, Joanna. Na zakończenie rozmowy proponujesz jej, żeby zwróciła się do psychologa i podjęła terapię. Ona mówi, że ma zaufanie do Ciebie i woli telefonować do Ciebie, jak będzie potrzeba. Jej zdaniem inni psychologowie nie są w stanie zrozumieć jej problemów. Zastanawiasz się, co w tej sytuacji zrobić.
- Pracujesz w Opiniodawczym Zespole Sądowych Specjalistów (dawniej RODK). Masz na zlecenie sądu wydać opinię o relacji ojca z dzieckiem. Zgodnie z przyjętymi w Zarządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 lutego 2016 r. standardami opinię taką wydać można po podstawie analizy akt sprawy, rozmowy, wywiadu, obserwacji i badania testowego. Oboje rodziców wyraziło zgodę na badania. Niestety, okazało się, że ojciec dziecka pracuje aktualnie w Irlandii i nie może przyjechać na badania. Zebrano wywiad na temat jego relacji z synem od matki i dziecka oraz dziadków, z którymi rodzina mieszka. Zastanawiasz się, czy można wydać opinię na podstawie dostępnego materiału i jakie to będzie miało konsekwencje.
Może ktoś zechciałby - na bazie poniższych linków - opisać (w komentarzu do tego posta) problem udziału psychologów z APA w torturowaniu więźniów? Trzeba by w tym celu streścić źródła (ze wskazaniem co jest z czego) oraz opisać własne stanowisko w tytułowej sprawie (w komentarzu).
https://firstlook.org/theintercept/2014/10/17/blowing-whistle-cia-torture-beyond-grave/
http://harpers.org/blog/2014/10/the-apa-grapples-with-its-torture-demons-six-questions-for-nathaniel-raymond/
http://communitypsychologyuk.ning.com/forum/topics/the-american-psychological-association-s-apa-role-in-supporting
http://www.globalresearch.ca/new-evidence-links-cia-to-american-psychological-associations-war-on-terror-ethics/5408409
https://www.humanrightsfirst.org/senate-report-cia-torture/james-mitchell-and-bruce-jessen https://www.nytimes.com/2020/01/20/us/politics/911-trial-psychologists.htmlhttp://www.apa.org/ethics/code/index.aspx?item=1- Psycholog namawia chorego na chorobę nowotworową pacjenta podjęcie chemioterapii. Pacjent jest osoba samotną, pracuje jako freelancer w branży medialnej, w dobrej sytuacji finansowej. Proponuje klientowi, żeby dzwonił do niego w każdej porze, gdy będzie czuł potrzebę jakiejś pomocy. Jednocześnie zastanawia się, czy nie jest to forma uzależniania klienta od psychoterapeuty i nadmierna interwencja w jego życie. Obawia się też, czy go to nie będzie zajmować na tyle, że odbywać się to będzie kosztem pozostałych jego klientów.
- Głównym pacjentem psychologa jest uczeń szkoły ponadpodstawowej, dziecko rozwodzących się rodziców. Dziecko skarży się na kłopoty w zasypianiu i problemy w szkole. Ale głównie zależy mu na poprawieniu relacji między rodzicami "żeby było jak dawniej". Unika mówienia w domu o swoich kłopotach, "żeby było w domu mniej napięcia". Psycholog ma poczucie, że dziecko jest delegatem dysfunkcjonalnej rodziny, ale rodzice chcą ograniczyć jego pomoc tylko dla dziecka. Ma więc wątpliwości, czy jego działania w tych warunkach nie będą nieskuteczne.
- Psycholog dowiaduje się podczas którejś sesji, że jego klient bierze w nadmiarze leki uspokajające, na które recepty sobie "załatwia". Zastanawia się czy i komu powinien o tym powiedzieć.
- Nagle zmarł rodzic psychologa. Zastanawia się, czy powinien odwołać umówione na ten tydzień wizyty.
- Psycholog w czasie pierwszej wizyty orientuje się, że klient ma objawy psychotyczne, zarówno w obszarze myślenia jak i kontroli emocji. Uważa, że najlepsza w tej sytuacji byłaby farmakoterapia. Pacjent odmawia kontaktu z psychiatrą i mówi, że wierzy w psychoterapię, bo dotychczas zawsze mu pomagała.
- Kobieta lat 46 przyszła do psychologa z powodu doświadczanych wątpliwości i silnych negatywnych emocji. Jest osoba samotną, prowadzi dość swobodne (jak mówi) życie towarzyskie. Przypadkowo zaszła w ciążę i odczuwa tego objawy. Jest na tyle pewna, że nie zrobiła testu ciążowego. Nie była u ginekologa. Nie chce ustalać, kto może być ojcem, bo był to ktoś przypadkowy. Przyszła, bo poroniła w domu. Zastanawia się, czy nie był to efekt jej negatywnego nastawienia do macierzyństwa. Zastanawia się też, czy nie była to ciąża rzekoma/urojona. Nie chce rozmawiać na jej temat z matką ani siostrą.