Dylemat wlasny: "Załatwione zaświadczenie"

Opis dylematu

Po ukończeniu studiów psychologicznych podjąłeś pierwszą pracę w zawodzie. Zostałeś zatrudniony w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Placówka ta mieści się w niewielkim mieście, w którym mieszkasz od kilku dobrych lat, a placówka ta jest jedynym tego typu ośrodkiem w okolicy.
Okres próbny na jakim jesteś zatrudniony zbliża się ku końcowi i jednocześnie zbliża się moment podsumowania twojej dotychczasowej pracy oraz wystawienia rekomendacji co do dalszego zatrudnienia.
Pewnego dnia Twój bezpośredni przełożony informuje Cię, iż w piątek pojawi się w poradni Pani X, po zaświadczenie o braku gotowości do obowiązku szkolnego dla swojej córki. Jednocześnie daje do zrozumienia, że zna Panią X i jej córkę prywatnie i jest przekonany, że dziecko nie jest gotowe do podjęcia nauki w szkole podstawowej więc to tylko formalność i obejdzie się bez całej procedury* i sprawdzania tego na podstawie obserwacji zgodnie ze Skala Gotowości Szkolnej (SGS). Pobieżnie referuje rozwój dziewczynki nawiązując do skal ww. metody (umiejętności szkolnych, kompetencji poznawczych, sprawności motorycznej, samodzielności, niekonfliktowości oraz aktywności społecznej). Na koniec z uśmiechem dodaje, że jakoś wynagrodzi Ci tę przysługę.

*Testy gotowości szkolnej przeprowadzane są wśród dzieci powyżej 5 roku życia w środowisku znanym dla nich, najczęściej jest to przedszkole, gdzie otoczone są one swoimi rówieśnikami oraz pedagogami. W takcie badania stawiane są przed nimi różnorodne wyzwania związane z zadaniami rozwojowymi: zdobywanie wiedzy i umiejętności poznawczych, współdziałanie z rówieśnikami, osiąganie samodzielności, nowe formy aktywności oraz pisanie i czytanie. Obserwacja przeważnie prowadzona jest dwa lub trzy razy przed wydaniem opinii. Ocena końcowa przekazywana jest rodzicom bądź opiekunom w formie opisowej, w przypadku jakichkolwiek odchyleń od normy, nieprawidłowości lub wątpliwości, dziecko kierowane jest na dalszą diagnostyką do poradni psychologiczno-pedagogicznej. W ocenie zaznaczone zostać powinny obszary do dalszej pracy, jednak z uwzględnieniem, że 6-latek na swoim etapie rozwoju ma prawo do niektórych braków i nie wszystkie powinny skutkować odroczeniem obowiązku szkolnego.

 Na czym polega dylemat?

• Czy niezobowiązująca obietnica „wynagrodzenia” jest synonimem łapówki?
• Czy dobrym rozwiązaniem byłoby odmówienie bezpośredniemu przełożonemu, który w najbliższym czasie będzie ewaluował Twoją pracę i wystawiał rekomendacje co do dalszego zatrudnienia?
• Czy możliwe jest, iż zareagowałeś zbyt stanowczo i „społecznie akceptowalne” byłoby zwyczajne odpuszczenie sobie i wystawienie owego zaświadczenia? 

Kontekst w Kodeksie Etyczno - Zawodowym Psychologa:

• punkt 13. Psycholog nie może akceptować warunków pracy, które ograniczają jego niezależność zawodową, a zwłaszcza takich, które uniemożliwiają stosowanie zasad etyki zawodowej. Psycholog powinien domagać się poszanowania dla własnej niezależności, bez względu na pozycję jaka zajmuje w hierarchii zawodowej.
• punkt 19. Osoby małoletnie powinny być traktowane w sposób szczególny. Podstawową zasadą psychologa w pracy z osobami małoletnimi jest ich dobro, co oznacza, że osoby te w kontaktach z psychologiem maja prawa nie mniejsze niż klienci dorośli. Kontakty z psychologiem w żadnym razie nie mogą być realizowane pod presją ze strony instytucji i osób dorosłych decydujących w imieniu małoletniego. W takim przypadku oraz z razie stwierdzenia naruszenia przez instytucję lub osoby dorosłe dobra małoletniego psycholog ma prawo odmówić współpracy z tymi instytucjami i osobami. Psycholog ma moralny obowiązek stać w obronie praw małoletniego. (…).
• punkt 25. Psycholog zachowuje wrażliwość etyczną, nie unika rozstrzygania konfliktów moralnych, lecz stara się je dostrzegać, dokładnie rozważa sytuację i podejmuje decyzje kierując się własnym rozeznaniem, w oparciu o naczelne wartości etyczne swojego zawodu.  

  Czyje dobro jest narażone:
Dziecka – Córka Pani X bez wyraźnego wskazania może rozpocząć naukę później co skutkować może, ale oczywiście nie musi, pogorszeniem szans na rozwój i edukację, trudnościami w nawiązywaniu relacji rówieśniczych, pogorszeniem sprawności w radzeniu sobie z wyzwaniami rozwojowymi
Psychologa – Odmowa wystawienia zaświadczenia może spowodować niezadowolenie przełożonego i w rezultacie nawet brak dalszego zatrudnienia dla młodego psychologa. Może on również dostać mało pochlebną etykietkę związaną z brakiem umiejętności współpracy i rygorystycznym trzymaniem się zasad. Sytuacja ta z drugiej strony, może również doprowadzić może do złamania Kodeksu Etycznego.
 

 Potencjalne rozwiązania:

• Odmowa wystawienia zaświadczenia
• Zgłoszenie do instytucji nadrzędnej wobec PPP.
• Próba rozmowy z Panią X i faktyczna diagnoza gotowości dziecka.

Zapraszam do dyskusji

Marcelina Górska